Podział i ochrona majątku – rozwód, związek nieformalny i zabezpieczenie małżeństwa przed długami [Kraków 2025]

1. Podział majątku przy rozwodzie

Rozwód w Krakowie rozpoznaje Sąd Okręgowy w Krakowie (ul. Przy Rondzie 7). Sprawy o podział majątku – już po rozwodzie – toczą się przed sądami rejonowymi właściwymi dla miejsca położenia majątku, np. Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza albo Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia.

Jak przebiega podział majątku przy rozwodzie?

• W trakcie sprawy rozwodowej – jeśli strony mają zgodny projekt podziału i nie wydłuży to procesu.
• Po rozwodzie, w odrębnym postępowaniu – najczęstsza praktyka.

Co podlega podziałowi?

• wspólne mieszkanie,
• samochody,
• oszczędności, papiery wartościowe,
• ruchomości domowe (meble, sprzęt RTV/AGD).

Nie podlegają podziałowi rzeczy osobiste (np. biżuteria odziedziczona, darowizny tylko dla jednego małżonka).

Opłaty sądowe

• 1000 zł – standardowa opłata od wniosku,
• 300 zł – jeśli strony przedstawiają zgodny projekt podziału.

Wskazówka: Jeżeli jesteście zgodni co do podziału, zawsze warto przygotować projekt podziału i złożyć go wspólnie. To nie tylko niższe koszty, ale i krótszy czas oczekiwania na orzeczenie.

2. Rozliczenia w związku nieformalnym

W Polsce coraz częściej do sądów trafiają sprawy dotyczące par żyjących w zwiazakach nieformalnych. Choć nie ma tu „wspólności majątkowej” jak w małżeństwie, problemem pozostają wspólnie kupione mieszkania, samochody czy oszczędności.

Podstawy prawne

• Zniesienie współwłasności – jeśli nieruchomość była kupiona wspólnie.
• Zwrot nakładów i wydatków – np. remont finansowany przez jednego partnera w mieszkaniu drugiego.
• Umowy cywilnoprawne – jeśli strony podpisały umowę określającą zasady wspólnych inwestycji.

Gdzie złożyć wniosek?

Właściwy będzie sąd rejonowy dla miejsca położenia majątku.
Przykłady:

• mieszkanie w Nowej Hucie → Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty,
• dom na Podgórzu → Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza.

Wskazówka: W przypadku związków nieformalnych kluczowe są dowody – rachunki, przelewy, korespondencja mailowa. Bez nich bardzo trudno będzie udowodnić swoje roszczenia.

‍

3. Zabezpieczenie majątku w trakcie małżeństwa

Nie każdy problem majątkowy wiąże się z rozwodem. Często małżonkowie chcą pozostać razem, ale jednocześnie ochronić majątek przed ryzykowną działalnością jednego z nich.

Przykładowe sytuacje:

• mąż prowadzi firmę w branży gastronomicznej i obawia się zadłużenia,
• żona działa w branży budowlanej, gdzie częste są spory sądowe i odpowiedzialność finansowa,
• małżonek zaciąga kredyty lub poręczenia, które mogą obciążyć cały majątek.

Jak się zabezpieczyć?

1. Umowa majątkowa małżeńska (intercyza) – podpisana u notariusza, może wprowadzać rozdzielność majątkową lub rozdzielność z wyrównaniem dorobków.
2. Separacja majątkowa orzeczona przez sąd – gdy zagrożony jest interes rodziny.
3. Odpowiednie zapisy w księgach wieczystych – np. gdy nieruchomość należy do jednego z małżonków.

Wskazówka: Intercyza nie oznacza końca zaufania w związku – to często zdrowe zabezpieczenie rodziny przed ryzykiem finansowym. W Krakowie umowę majątkową zawiera się u notariusza, a koszt zależy od wartości majątku.

‍

Jakie sądy w Krakowie zajmują się sprawami majątkowymi?

• Sąd Okręgowy w Krakowie – sprawy o rozwód.
• Sądy Rejonowe (Śródmieście, Podgórze, Krowodrza, Nowa Huta) – podziały majątku, zniesienie współwłasności.
• Notariusze w Krakowie – intercyzy, umowy majątkowe, ugody.
• Mediatorzy wpisani na listę przy SO w Krakowie – prowadzą postępowania ugodowe.

Czy zawsze trzeba iść do sądu?

Nie. W wielu przypadkach możliwe jest zawarcie ugody lub skorzystanie z usług notariusza.

• Podział majątku przy rozwodzie – ugoda zatwierdzona przez sąd.
• Konkubinat – umowa notarialna.
• Małżeństwo – intercyza, rozdzielność majątkowa.

Podział i ochrona majątku to zagadnienia, które pojawiają się zarówno przy rozwodzie, jak i w związkach nieformalnych czy w trakcie małżeństwa, gdy istnieje ryzyko zadłużenia jednego ze współmałżonków. W Krakowie sprawy te prowadzą sądy rejonowe i okręgowe, ale nie zawsze konieczne jest wchodzenie w spór sądowy.

Podsumowanie

Podział majątku może wyglądać inaczej w zależności od Twojej sytuacji – przy rozwodzie, po zakończeniu związku nieformalnego czy w trakcie małżeństwa, gdy trzeba zabezpieczyć się przed długami współmałżonka. W wielu przypadkach sprawy te wymagają rozstrzygnięcia sądu, zwłaszcza gdy między stronami istnieje spór co do składu majątku lub jego wartości.

Jeśli jednak obie strony potrafią się porozumieć i nie chcą eskalować konfliktu, warto rozważyć podział majątku poza sądem – np. poprzez umowę notarialną czy mediację. To rozwiązanie szybsze, często tańsze i pozwalające zachować większą kontrolę nad ustaleniami.

👉 Dlatego zawsze warto skonsultować swoją sytuację z prawnikiem – aby ocenić, czy w Twoim przypadku konieczna będzie droga sądowa, czy też można sięgnąć po alternatywne, pozasądowe formy podziału majątku.

‍

‍

‍

‍